Chương Hai

Tùy Ngộ Nhi An

Disraeli nói: "Tôi có thể làm nhiều chuyện điên lắm, nhưng có một việc mà tôi sẽ không bao giờ làm cưới vợ v́ t́nh".

Và ông giữ lời. ở độc thân tới hồi 35, rồi cưới một người đàn bà giàu, góa, hơn ông 15 tuổi, một bà góa tóc đă bạc v́ 50 cái xuân xanh! Bà biết rơ rằng Disraeli cưới bà không phải v́ t́nh, mà v́ tiền. Cho nên bà chỉ nhận lời với một điều kiện là cho bà đợi một năm để có đủ th́ giờ xét tính t́nh ông. Hết hạn một năm, bà ưng.

Cuộc t́nh duyên đó chẳng nên thơ chút nào hết mà c̣n có vẻ mua bán nữa, phải không bạn? Vậy mà lại là một cuộc t́nh duyên sung sướng nhất trong những trang giông tố của hôn nhân niên giám.

Bà góa và giàu đó, đă không trẻ, không đẹp, cũng chẳng tài hoa ǵ. Trái lại, trong câu chuyện của bà, bà thường lầm lộn buồn cười về sử kư hay văn học sử. Chẳng hạn, bà không biết dân Hy Lạp thịnh trước hay dân La Mă thịnh trước. Quần áo th́ lố lăng mà nhà cửa bày biện mới tai hại làm sao! Nhưng cách bà cư xử với chồng, th́ thật là tuyệt diệu và đó là điều kiện cốt yếu để gây và nuôi hạnh phúc trong gia đ́nh.

Bà không bao giờ tranh khôn với chồng. Khi ông về nhà, sau cả một buổi chiều mệt mỏi v́ ứng đối xă giao với các công tước phu nhân linh mẫn, ông nghe bà chuyện tṛ ngây thơ mà óc được nghỉ ngơi. Lần lần gia đ́nh của ông thành một nơi thần tiên, v́ nơi đó là nơi ông thảnh thơi dưỡng sức trong sự chiều chuộng âu yếm của vợ. Những giờ sống bên cạnh bà vợ đứng tuổi đó là những giờ êm đềm nhất trong đời ông.

Bà là tri kỷ của ông, vừa là bạn đồng tâm, là nguồn an ủi và là quân sư của ông nữa. Mỗi buổi tối ở Nghị viện ra, ông vội về nhà để cho bà biết những tin tức hôm đó. Và điều này quan trọng nhất, dù ông lập tâm thi hành bất cứ công cuộc ǵ, không bao giờ bà nghi rằng ông có thể thất bại được.

Trong 30 năm, ông là lẽ sống độc nhất của bà. Bà quư của cải của bà, chỉ v́ của đó làm cho đời sống của người bà yêu được dễ chịu hơn. Đáp lại t́nh đó, ông t́m hết cách làm đẹp ḷng bà. Ông khẩn khoản xin Nữ hoàng Anh Victoria phong tước cho bà và v́ vậy, năm 1868, bà được sắc phong nữ bá tước.

Dù bà có lầm lỗi ǵ đi nữa, ông cũng không bao giờ chỉ trích bà, không bao giờ trách bà nửa lời, và nếu ai cả gan chế giễu bà th́ ông chồm lên để bênh vực bà một cách chân thành dữ tợn.

Bà Disraeli không phải là một người hoàn toàn nhưng trong 30 năm, bà không ngớt nói về chồng bà, khen ngợi, ngưỡng mộ ông. Kết quả? Ông Disraeli thích nhắc lại lời này lắm: "Trong 30 năm sống chung không bao giờ tôi thấy buồn chán v́ vợ hết". (Vậy mà nhiều người dám cho rằng bà đần độn v́ không thuộc sử kư!).

C̣n ông th́ vẫn thường nói với mọi người rằng bà là nhân vật quan trọng nhất trong đời ông. Kết quả ra sao? Bà khoe nhiều lần với bạn bè rằng: "Nhờ ḷng âu yếm của nhà tôi mà đời tôi là một chuỗi dài hạnh phúc".

Trong lúc vắng, ông bà thường nói đùa nhau. Ông nói:

"Ḿnh, anh cưới ḿnh chỉ v́ của cải ḿnh thôi...".

Và bà, mỉm cười, đáp: "Phải, nhưng bây giờ, giá có cưới lại th́ ḿnh sẽ cưới em v́ t́nh phải không?".

Ông chịu nhận rằng lời đó đúng.

Bà chẳng hoàn toàn chút nào. Đúng. Nhưng ông Disraeli đă khôn ngoan mà chịu an phận.

Henry James nói: "Quy tắc thứ nhất phải áp dụng trong sự giao thiệp với mọi người là để cho họ được sung sướng v́ theo quan niệm của họ".

Văn sĩ Lelend Foster Wood cũng nói gần đúng như vậy: "Muốn có hạnh phúc trong gia đ́nh, kiếm một người bạn trăm năm lư tưởng không cần mấy, mà cần thứ nhất là phải chính ḿnh là một người bạn trăm năm lư tưởng đă".

Vậy muốn có hạnh phúc gia đ́nh, quy tắc thứ hai là:

"Bạn trăm năm của ta ra sao, ta chịu làm vậy, đừng có ư sửa đổi làm chi"