Chương Năm
Cái ǵ làm cảm động
một người đàn bà
Từ đời thái cổ, loài hoa vẫn
được dùng để tỏ ḷng yêu đương. Bông có mắc ǵ đâu, nhất là lúc giữa mùa. Người
ta bán cả ở đầu đường. Vậy mà thấy mấy ông chồng vào hạng trung lưu, bủn xỉn
không dám mua biếu bà vợ, người ta tưởng bông mắc lắm, mắc hơn lan tố tâm, lan
bạch ngọc, hoặc loài mẫu tử hảo mọc trên ngọn núi Alpes.
Tại sao lại đợi cho bà nhà vào
nằm trong nhà thương mới mua bông tặng bà? Tại sao không tặng bà vài bông hồng
ngay tối nay? Bạn là người ưa thí nghiệm. Th́ đây, bạn hăy theo tôi mà thí
nghiệm đi, rồi cho tôi hay.
Ông Cohan công việc bề bộn là
như vậy mà không ngày nào quên, sáng một lần, chiều một lần, gọi điện thoại hỏi
thăm tin tức mẹ.
Mà bạn tưởng mỗi lần ông đều có
tin quan hệ cần cho bà cụ biết sao? Không! Ông chỉ muốn tỏ cho bà cụ biết rằng
lúc nào ông cũng nhớ tới mẹ, cũng chỉ t́m cách làm vui ḷng mẹ, và hạnh phúc với
sức khỏe của cụ vô cùng quan trọng đối với ông.
ư nghĩa của những cử chỉ nhỏ
nhặt đó sâu xa tới như vậy.
Đàn bà trong ngày sinh nhật và
những ngày kỷ niệm vui tươi của họ lắm. Một người đàn ông có thể sống suốt đời
không cần nhớ những niên nguyệt nhật quan trọng, trừ bốn niên nguyệt nhật sau
này: 1492, năm kiếm được châu Mỹ; 1776, năm Mỹ quốc tuyên bố độc lập; ngày sinh
tháng đẻ của vợ và ngày tháng cưới. Cùng lắm th́ có thể quên được hai năm trên,
c̣n hai ngày tháng dưới th́ không bao giờ, không bao giờ được quên.
Một ông ṭa ở ṭa án Chicago đă
xử bốn vạn vụ ly dị và ḥa giải được 2000 vụ, tuyên bố: "Nguyên nhân những vụ ly
dị phần nhiều là những chuyện lặt vặt. Có khi chỉ cần ông chồng buổi sáng, khi
đi làm, giơ tay lên chào vợ một cái cũng đủ làm cho cái hố giữa họ khỏi mỗi ngày
một sâu".
Robert Browning mà cuộc hôn nhân
với Elizabeth Barrett có lẽ mặn mà nhất chưa từng thấy, trong đời luôn luôn dụng
tâm giữ lửa thiêng của ái t́nh. Ông săn sóc nâng niu, kính trọng bà vợ tật
nguyền một cách luyến ái và tế nhị đến nỗi bà phải viết câu này cho một người
chị: "Em bắt đầu tin rằng có lẽ em thiệt là một nàng tiên như lời nhà em thường
nói".
Đời vợ chồng, hết ngày này qua
ngày khác, chỉ là một chuỗi những tiểu tiết không nên thơ. Nhưng trong những
tiểu tiết đó, ta phải giữ một thái độ phong nhă th́ mới có hạnh phúc trong gia
đ́nh được.
Tại tỉnh Reno, kinh đô của ly
dị, người ta xử những vụ ly dị không ngừng, từ đầu năm đến cuối năm, mỗi tuần
sáu ngày, mỗi giờ sáu vụ, nghĩa là mười phút một vụ. Trong những cuộc t́nh duyên
bất hạnh đó, có bao nhiêu cuộc rẽ thúy chia loan, v́ những bi kịch hẳn ḥi? Tôi
cam đoan là ít lắm. Nếu bạn được dự những phiên ṭa đó, nếu bạn nghe được cả
trăm những lời chứng của những cặp vợ chồng xấu số đó, bạn sẽ thấy giá trị của
những tiểu tiết trong đời vợ chồng.
Đàn ông luôn luôn phải nhận rằng
đàn bà gắng sức tô điểm nhan sắc lắm. Mà ta lại quên điều đó, có khi không biết
tới nữa.
Bạn coi hai cặp gặp nhau ngoài
đường: hai người đàn ông họ chỉ ngó nhau thôi, c̣n hai người đàn bà th́ ngắm
nghía tỉ mỉ quần áo, trang sức của nhau.
Bà tôi mất, cách đây vài năm,
hồi cụ 98 tuổi. ít tháng trước khi quy tiên, cụ cho chúng tôi coi một tấm h́nh
chụp ba chục năm về trước. Mắt ḷa, cụ không trông rơ h́nh, nhưng câu hỏi độc
nhất của cụ là: "Trong h́nh bà bận áo ǵ, cháu?". Đó, một bà cụ bệnh tật, đội
nặng cả một thế kỷ trên mái tóc bạc phơ, trí nhớ th́ lu mờ mau đến nỗi chính con
gái cụ mà cụ không nhận ra được nữa, vậy mà c̣n chú ư đến chiếc áo như vậy đó!
Các độc giả tu mi đọc những hàng
này không c̣n nhớ một chút ǵ về những bộ đồ và những áo sơ mi bận cách đây 5
năm, mà cũng chẳng thích nhớ tới làm chi... nhưng các bà về phương diện đó th́
khác hẳn và các đức lang quân, xin nhớ kỹ điều đó cho.
Xin bạn lấy kéo cắt những hàng
tôi chép lại sau này, rồi dán vô trong nón hoặc trong gương, ở nơi nào mà mỗi
buổi sáng, khi rửa mặt, bạn trông thấy liền.
"Tôi không đi lại hai lần con
đường đời. Vậy tất cả việc thiện hay nỗi vui mừng mà tôi có thể mang lại cho
đồng bào tôi, tôi phải làm ngay từ bây giờ. Không có ǵ làm cho tôi xao nhăng
hoặc làm chậm trễ công việc đó được; v́ cơ hội sẽ không tái hiện nữa".
Vậy muốn có hạnh phúc trong gia
đ́nh:
"Xin nâng
niu, săn sóc bạn trăm năm của bạn".