Liệu Acsimet có thể nhấc bổng trái đất?

Acsimet.

“Hăy cho tôi một điểm tựa, tôi sẽ nhấc bổng trái đất lên!” -tục truyền đó là lời của Acsimet, một nhà cơ học thiên tài thời cổ, người đă khám phá ra các định luật về đ̣n bẩy. Nhưng bạn có biết muốn nâng một vật nặng bằng trái đất lên cao dù chỉ 1 cm thôi, Acsimet sẽ mất bao nhiêu thời gian không? Không dưới ba mươi ngh́n tỷ năm!

Có lần Acsimet viết thư cho vua Hieron ở thành phố Xiracudo, là người đồng hương và cũng là bạn thân của ông rằng, nếu dùng đ̣n bẩy, th́ với một lực dù nhỏ bé đi nữa, cũng có thể nâng được một vật nặng bất kỳ nào: chỉ cần đặt vào lực đó một cánh tay đ̣n rất dài của đ̣n bẩy, c̣n vật nặng th́ cho tác dụng vào tay đ̣n ngắn. Và để nhấn mạnh thêm điều đó, ông viết thêm rằng nếu có một trái đất thứ hai, th́ bước sang đấy ông sẽ có thể nhấc bổng trái đất của chúng ta lên.

Nhưng, giá như nhà cơ học thiên tài thời cổ biết được khối lượng của trái đất lớn như thế nào th́ hẳn ông đă không “hiên ngang” thốt lên như thế nữa. Ta hăy thử tưởng tượng trong một lát rằng Acsimet có một trái đất thứ hai, và có một điểm tựa như ông đă muốn; rồi lại tưởng tượng thêm rằng ông đă làm được một đ̣n bẩy dài đến mức cần thiết. Nhưng kể cả khi đă có mọi thứ, muốn nâng trái đất lên cao dù chỉ 1 cm thôi, Acsimet sẽ phải bỏ ra không dưới ba vạn tỷ năm! Sự thật là như thế đấy. Khối lượng của trái đất, các nhà thiên văn đă biết, tính tṛn là:

60 000 000 000 000 000 000 000 000 N

Nếu một người chỉ có thể trực tiếp nâng bổng được một vật 600 N, th́ muốn “nâng trái đất” lên, anh ta cần đặt tay của ḿnh lên tay đ̣n dài của đ̣n bẩy, mà tay đ̣n này phải dài hơn tay đ̣n ngắn gấp:

100 000 000 000 000 000 000 000 lần!

Làm một phép tính đơn giản bạn sẽ thấy rằng khi đầu mút của cánh tay đ̣n ngắn được nâng lên 1cm th́ đầu mút kia sẽ vạch trong không gian một cung “vĩ đại”, dài: 1 000 000 000 000 000 000 km. Cánh tay Acsimet tỳ lên đ̣n bẩy phải đi qua một đoạn đường dài vô tận như thế chỉ để nâng trái đất lên 1 cm ! Thế th́ ông sẽ cần bao nhiêu thời gian để làm công việc này? Cho rằng Acsimet có đủ sức nâng một vật nặng 600 N lên cao một mét trong một giây (khả năng thực hiện công gần bằng 1 mă lực!) th́ muốn đưa trái đất lên 1 cm, ông ta phải mất một thời gian là:

1 000 000 000 000 000 000 000 giây, hoặc ba vạn tỷ năm!

Acsimet dành suốt cả cuộc đời dài đằng đẵng của ḿnh cũng chưa nâng được trái đất lên một khoảng bằng bề dày của một sợi tóc mảnh….

Không có một thứ mưu mẹo nào của nhà phát minh thiên tài lại có thể nghĩ ra cách rút ngắn khoảng thời gian ấy được. “Luật vàng của cơ học" đă nói rằng bất kỳ một cái máy nào, hễ làm lợi về lực th́ tất phải thiệt về đường đi. V́ thế, ngay như Acsimet có cách để làm cho cánh tay ḿnh có được vận tốc lớn nhất có thể trong tự nhiên là 300.000 km/s (vận tốc ánh sáng) th́ với cách giả sử quăng đường này, ông cũng phải mất 10 vạn năm mới nâng được trái đất lên cao 1 cm!

(Theo Vật lư vui)